Friday, June 15, 2007

altivi

altivi internet'te denk gelebileceğiniz sayısız alışveriş sitesinden biri, ama ürünleri satış mantığıyla diğerlerinden biraz farklı. sattığı her üründen sadece 1 adet satıyor, ki bu türlü çalışan bir sürü açık artırma sitesi var. ancak, sattığı ürüne sınırlı sayıda teklif alıyor ve teklif vermek ücretli, ayrıca teklif süresi de kısıtlı. satış sürecine formal takılalım diye "ihale" demişler, ki hafif bir ihaleye girme tadı da veriyor site üyelerine. ihaleyi ise, en yüksek benzersiz teklifi veren kazanıyor. "benzersiz teklif?" dediğinizi duyar gibiyim, açayım. bir ürüne şu şekilde teklifler gelsin:

  1. 100 ytl
  2. 101 ytl
  3. 99 ytl
  4. 98 ytl
  5. 101 ytl
  6. 100 ytl
tüm tekliflerin, bu örnek için ayrı kişilerden geldiğini varsayalım (ki birden fazla teklif yapmak serbest). ihale sonucunda 99 ytl'lk 3. teklifi vermiş olan kişi ihaleyi kazanıyor, çünkü onun üstünde kalan 100 ytl ve 101 ytl'lik ikişer teklif var.

reklam olsun diye yazmıyorum bunları, sitenin sahiplerini de tanımam. dikkat çekmek istediğim şey, çok değişik ve -hakkında ekşi'de yazılan yorumları okuduktan sonra- belki ileride kimi yasal problemlerle başı ağrıyabilecek bir iş modeliyle karşı karşıya olduğumuz. yurtdışında benzer örnekleri yoksa, piyasada iş modeli geliştirebilecek insanların bulunduğunu görmek sevindirici birşey.

yine de, işe patron ya da maliyeci değil de alıcı gözüyle bakarsak, bu tür bir sistemden maksimum faydayı elde etmek için bir sistem geliştirmeye çalışmak en mantıklısı olacaktır. bitmiş ihalelere ait teklifler sitede görüntülenebiliyor, ve web scraping ile bu bilgiler bir veritabanına aktarılabilir ve buradan birtakım sorulara yanıt aranabilir. aklıma gelenler şunlar:
  • bir ihaleyi kazanabilmek için en az kaç teklif, hangi örüntüyle verilmeli?
  • üyelerin tipik bir teklif verme davranışı var mı, birden fazla ise bunlar nasıl kategorize edilebilir?
  • brute force (bu durumda bol para) ile ihalelere girenlere karşı diğer üyelerin bir şansı var mı?
  • tüm bu olayın game-theoretic bir ilginçliği var mı, incelemeye değer mi?
bunlar üzerinde kafa patlatılabilir, çünkü mantıklı bir şekilde ihalelere girip kazanırsanız, almak istediğiniz şeyleri çok ama çok ucuza getirebiliyorsunuz. 10 bin liraya otomobil mesela!

No comments:

Post a Comment